
Het geheim van assertiviteit – 10 basisregels
Assertiviteit gaat niet om alleen ‘nee-zeggen’. Het is vooral een houding en bewust zijn van je eigen grenzen. Naar de ander en ook naar jezelf toe. In dit artikel ga ik in op de 10 basisregels die we allemaal mogen hanteren om ook goed voor onszelf te zorgen. Vriendelijk en vanuit wijsheid toegepast.
Van nature zijn veel mensen in hoofdzaak op de ander gericht. Aandacht voor anderen is een hele mooie eigenschap. Maar zonder voldoende aandacht voor jezelf, kan het op de lange duur leiden tot ongemak, jezelf vergeten, jezelf uitputten. Als je beter in de gaten hebt waar je eigen grenzen liggen vóórdat je ze hebt overschreden, help je niet alleen een ander maar ook jezelf. Je blijft namelijk in balans! En dat is heel goed voor je humeur, je energie, de relatie met de ander, je gezondheid. Want wie assertief is, zal zich minder snel ergeren, burn-out raken, overspannen worden of relatieproblemen krijgen.
Als we het over assertief optreden hebben, dan betekent niet dat je geen aandacht meer hebt voor de ander. Ook betekent het niet dat je egoïstisch bent en over iedereen heen loopt. Het betekent ook niet dat je als een botte boer te keer gaat. Dat is namelijk agressief gedrag.
Assertief gedrag betekent dat je:
- Je goed voor je zelf zorgt, bewust bent van en respect hebt voor je eigen belangen,
- rekening houdt met de belangen van de ander en
- de relatie met die ander goed houdt.
Soms betekent dit dat je voor jezelf kiest om recht te doen aan je wensen of behoeften, zodat je de regie over je eigen leven houdt. Dat kan op een manier dat je ‘nee’-zegt zonder je schuldig te voelen.
Wil je assertiever worden, realiseer je dan dat niemand jouw emoties of gedrag kan manipuleren. Vanuit dat uitgangspunt is assertiviteit heel goed te ontwikkelen, zeker als je de basisregels van assertiviteit in acht neemt. In het boek ‘Als ik nee zeg, voel ik mij schuldig’ beschrijft Manuel J. Smith er tien.
10 regels voor assertiviteit
- Je hebt het recht zelf te oordelen over je gedrag, gedachten en gevoelens. Alleen jij bent verantwoordelijk voor de consequenties ervan. Onafhankelijk over jezelf oordelen betekent dat je niet denkt in termen van ‘ik moet’/’ik mag niet’, maar in termen van ‘dit bevalt me’/’dit bevalt me niet’. Jij oordeelt of iets past bij jouw individuele persoonlijkheid of levensstijl.
- Je hebt het recht geen excuses of verklaring voor je gedrag te geven.
- Je hebt het recht zelf te bepalen of je een oplossing moet zoeken voor andermans problemen.
- Je hebt het recht van mening te veranderen. Je hoeft nieuwe keuzes niet te rechtvaardigen, je mag je eigen besluit nemen.
- Je hebt het recht fouten te maken en er zelf de verantwoordelijkheid voor te dragen. Niemand is volmaakt, vergissen is menselijk, fouten maken is niet verkeerd, je hoeft je niet schuldig of verplicht te voelen deze goed te maken. Een reactie als ‘ik heb een fout gemaakt, die fout heeft je last bezorgd, dom van me’ volstaat.
- Je hebt het recht te zeggen ‘ik weet het niet’. Je hoeft niet onmiddellijk antwoord te weten op vragen die mensen je stellen.
- Het is niet nodig dat anderen je aardig vinden om met elkaar te kunnen omgaan. Als iemand je bijvoorbeeld uitnodigt kun je gewoon zeggen ‘nee, daar heb ik nu geen zin in, misschien een andere keer’. Je kunt niet leven in de voortdurende angst iemand in zijn gevoelens te kwetsen.
- Je hebt het recht onlogisch te zijn bij het nemen van beslissingen. Als het om je eigen behoeften gaat of die van een ander dan gaat het om motivatie en gevoelens. Aan logica heb je dan meestal niet veel.
- Je hebt het recht te zeggen: ‘ik begrijp het niet’.
- Je hebt het recht te zeggen: ‘dat kan me niet schelen’. Loop niet in de manipulatieve val waarbij je aanneemt dat je jezelf moet verbeteren volgens wat voor een ander beter is. Vel je eigen oordeel over wat jij wilt veranderen of niet.
Assertiviteit en coaching
Assertiviteit vergroten is ontwikkelbaar. Misschien wil je je hiervoor laten coachen, zodat je meer bewust wordt van onderliggende belemmerende patronen. Om vervolgens te oefenen met effectief voor jezelf opkomen, eigen grenzen stellen, ‘nee’-zeggen en ruimte innemen.
Assertiever worden gaat niet vanzelf, dus kom in actie als je je leven meer wilt inrichten volgens eigen behoeften en wensen.
Herken je dit of wil je reageren?
Heb je hier vaker aan gewerkt en heb je het gevoel niet verder te komen? Stuur gerust een mail naar: info@zwaardcoaching.nl .
Ik ben Nicolette Zwaard (1972). Door het schrijven van artikelen wil ik jou inspireren en tips geven, zodat je keuzes maakt, je plek inneemt waar je tot je recht komt en zo rust kunt krijgen in je hoofd en lijf. Een plek waarbij je aandacht hebt voor jezelf en verbinding met anderen.
Met veel plezier ben ik werkzaam in mijn praktijk in Apeldoorn en werk ik ook buiten in de natuur. Wil je geen enkel artikel missen? Schrijf je dan in voor de Inspiratie Nieuwsbrief. Of volg mij op Linkedin.