Stress, overspanning en burn-out worden vaak op één hoop gegooid. Maar er is echt verschil tussen ervaringsmomenten. Sterker nog, van stress tot burn-out bevindt je je in een andere fase. Fases die van kwaad tot erger gaan.

Het verschil heeft te maken met de mate van uitputting van je lichaam en met de mate waarin je (hormonaal en neuraal) ontregeld bent. Een burn-out krijg je namelijk niet doordat je alleen NU even heel druk bent.

 

Voordat een burn-out geconstateerd wordt, heb je al langer (kleine en grote) signalen naast je neer gelegd. Tot dat je lichaam en je geest je werkelijk ’tot de orde roepen’.

Vermoeidheid

Wanneer je flink gestrest bent geweest, heeft dat effect op je lichaam. Dan voel je je vermoeider dan normaal en verlang je naar rust en ontspanning. In die situatie kun zorgen voor wat minder belasting en wat meer slaap en dan merk je dat die vermoeidheid zo weer over is.

Stressklachten

Door te veel activiteiten en te weinig rust ontstaan op den duur stressklachten. Je bent dan overbelast. Wat je merkt is het volgende: Je voelt je sneller vermoeid, je spijsvertering speelt vaker op, je bent vaker verkouden, sneller geïrriteerd, dat soort dingen. We spreken dan over stressklachten.

Overspanning

Maar ga je nog een stapje verder, waarbij je die stressklachten negeert dan krijg je steeds meer en ernstiger klachten. In deze fase kun je het gevoel krijgen dat je nooit meer goed uitgerust raakt. Je lijf staat steeds ‘aan’ en je zenuwen raken ‘overspannen’. Ook komt het regelmatig voor dat je steeds een jachtig gevoel hebt en je kunt je maar moeilijk ontspannen na je werk of andere bezigheden. Bovendien ben je veel emotioneler dan je van jezelf gewend bent.

Hiervan herstellen lukt door enkele weken of maanden rust te nemen. Genees je in een maand of drie tot zes, dan noemen we dat ‘overspannen’. Je kunt bij overspanning precies dezelfde maatregelen nemen als bij burn-out, omdat het om dezelfde soort ontregelingen gaat, alleen minder ernstig.

Burn-out

Burn-out is de laatste fase van overbelasting. De instorting van een burn-out komt dus niet plotseling, hoewel dat wel zo kan lijken. Er gaat een jarenlang roofbouwproces vol overbelasting en uitputting aan vooraf. Een burn-out krijg je alleen als je veel wilskracht hebt: je ging door terwijl het eigenlijk al lang niet meer ging. De klachten en symptomen van een burn-out zijn ernstig en bijzonder onaangenaam.

Wat merk je bijvoorbeeld in deze fase?

Je voelt je ontregeld, ontredderd en wanhopig. Wat je precies mankeert en ervaart, verschilt van persoon tot persoon, maar de volgende kernklachten zijn er toch altijd: een immense vermoeidheid (die maar niet verdwijnt), nauwelijks mogelijkheid tot opladen van energie, (hele) sombere gedachten, angst- en paniekgevoelens, je bent emotioneel volledig uit het lood geslagen en je hoofd werkt niet meer, je kunt je aandacht er niet bijhouden, je onthoudt nauwelijks meer iets, je hebt geen overzicht en je gedachten malen doelloos in het rond.

Herstel kan een half jaar tot soms wel anderhalf jaar (of nog langer) duren.

 

“Stress is niet het probleem, maar een gebrek aan voldoende herstel!

 

Neem jezelf serieus en sta stil bij wat je mentaal, emotioneel en/of fysiek opmerkt. Dit is werkelijk geen flauwekul, want negeren of ontkennen zijn het beste recept om in de volgende fase te glijden. Heb je werkelijk hart voor de zaak en een vergaand verantwoordelijkheidsgevoel? Pas dit dan ook toe op jezelf, zodat je bijleert hoe welke gezonde aanpassingen je kunt doen om duurzaam inzetbaar te blijven!

Meer weten? Een vrijblijvende kennismaking is altijd mogelijk.

 

Herken je dit of wil je reageren? Heb je hier vaker aan gewerkt en heb je het gevoel niet verder te komen? Stuur gerust een mail naar: info@zwaardcoaching.nl .

 

Ik ben Nicolette Zwaard (1972). Door het schrijven van artikelen wil ik jou inspireren en tips geven, zodat je keuzes maakt,  je plek inneemt waar je tot je recht komt en zo rust kunt krijgen in je hoofd en lijf. Een plek waarbij je aandacht hebt voor jezelf en verbinding met anderen.

Met veel plezier ben ik werkzaam in mijn praktijk in Apeldoorn en werk ik ook buiten in de natuur.  Wil je geen enkel artikel missen? Schrijf je dan in voor de Inspiratie Nieuwsbrief. Of volg mij op Linkedin, Instagram of Facebook.